Şirketlerin giderleri arasında en önemli paya sahip olan Personel Maliyetleri sıradan bir maliyet kalemi değildir. Zira şirketin kendi bir insan gibidir, şirketin operasyonu insanlığa hizmet içindir. Bu detayların çokça unutulup sanki makineleşmiş bir kültürle akan iş hayatında unutulan detayları İK profesyoneli olan bizlerin sıkça hatırlatması gereken unsurlar olmaktadır

İnsan idaresi içinde bulunduğu ekosisteme göre akıp idare edilirken, bazı yerlerde patron nihai bilgi ve ilerlemenin tek merci olarak öne çıkabilmektedir. Genelde ufak şirketlerde ve yeni girişimlerde patron oranın tek söz sahibi olarak öne çıkarken, kurumsallaşma yoluna giren şirketlerde belirli akımlar ve yeni öğrenimler bilgiler ışığında çalışanların belirli bir rotada akmasını sağlayacak şekilde programlar öne çıkmaktadır. 

Her iki yönetim şeklinde de insanlar organizasyonun başarısını ve ilerlemesini sağlayan en önemli itici güç olmaktadır. İnsana beşeri sermaye gözüyle bakılırken, esas ilerlemeyi sağlayan kudret üretim ve yaratıcılıktan alınan güç ve bilgi-tecrübe olmaktadır. İnsanlar yaşarken, iş başındayken karşılaştığı problemleri çözmek için bilgiden faydalanır, ancak vardıkları sonuçlara giderken kendi tekniklerini kullanırlar. Burada işte insanın işe kattıkları devreye girer. Neyi nasıl yapacağı kendisine tarif edilmeyen bir iş ortamı genelde olduğuna göre, o zaman kişi kuruma kattıklarıyla ödüllendirilmek ister.

Kuruma kattıkları karşılığında da çalışanlara öncelikli olarak baz ücret ödenir. Baz ücrette genelde kurumsal firmalar asgari ücret seviyesinin üzerinde kalmaya çalışmaktadır. Asgari ücretli olarak çalışan iş nüfusunun %60’larda ve hatta daha yukarda olduğu düşünüldüğünde, kurumsal tarafta hem üniversite mezunu olmanın getirdiği yetkinlikleri kullanabilme, hem de daha yukarda seviyede bir ücret alabilmek adına yeni mezunlarımız iş aramakta ve ona göre bir ücret seviyesi beklentisine girmektedir.

Bu kısımda ise kurumlar arasında rekabet başlar. Baz ücret seviyeleri genelde birbirine denk olan şirketler arasında yeteneği elde tutmak ve çekebilmek adına diğer ödüllendirme alanlarında farklılaşma adımları gündeme gelir, yeni politikalar ve kazanç paketlerinin devreye alınması adına çalışanların da  beklentileri oluşur. Bu hususları oluşturan zemin aynı ekosistem içerisinde olmasa da aynı türden sorumlulukların yerine getirilmesi dolayısıyla çalışanların serbestçe istediği yerde çalışma özgürlüğüne de istinaden yeni arayışlar getirir, bu da iş hayatının doğal akışıdır. İş hayatında koşulsuz sadakatten ziyade performans ve sonuç odaklı başarı ve başarıya ve ilerlemeye bağlı bir sadakat kültürü vardır. Zira, iş idaresinde koşullar ve ilerleyiş şekilleri değişebilir, çalışanın zihninde de tehdit, korku, merak algıları değişir. 

Tam bu noktada baz ücrete olan artışın yanında işe olan aidiyetin ve motivasyonun artması adına neler yapılabilir sorusuna yanıtımız, gelişmiş endüstrilerdeki örneklerin de bir seviye üzerine çıkarak geliştirdiğimiz Esnek Ödül Programları olarak öne çıkmaktadır. Bu programın en önemli işlevselliği ücret ve yan haklar tanımlarını içiçe alarak çalışana işveren tarafından sağlanan tüm menfaatleri kapsayacak şekilde bakılmasıdır. Çalışana sağlanan tüm nakdi ve ayni ödeme ve diğer benzeri yardımların bir liste halinde çalışanla paylaşılarak hatırlatılması, kurumsal hayatta çalışmanın karşılığında aldıklarının ve bunların fiyatsal ve içerik olarak gösterilmesi hususu küresel çapta tüm firmaların ortaya koyduğu bir zorunluluk ve ilerleyiş haline gelmiştir. Esnek Ödül Programları da bu listeleme imkanını sağlarken üzerine Toplam Ödül Yönetimi konseptini yaratarak şirketlerin Ödül Programlarının çeşitlenmesine yardımcı olmakta ve bu sayede kararı çalışanlara bırakacak bir altyapıyı işverenlere sunmaktadır.

Şirketler Toplam Ödül Paketi ile ilgili her sene düzenli olarak aşağıdaki hususları gözden geçirmektedir:

• Baz ücret artışı ne kadar olacak
• Performans primi ödemeleri bütçesi ne kadar olacak
• Yan Faydalardaki kullanımdan veya enflasyondan kaynaklı yeni dönem artış fiyatı ne kadar olacak
• Kariyer, gelişim, eğitim alanında ne kadar bütçe ayrılmalı
• Anlık Ödüllendirme bütçesi ne kadar olacak

Burada Esnek Ödül Programı ile baz ücret, performans ve satış primi, yan faydalar ile anlık ödüllendirme bütçelerinin kullanımını bir araya getirecek bir çözüm ve yeni bir yönetim yolunu şirketlere öneriyoruz. Aşırı pahalılığın olduğu bir ortamda, özellikle ödüllendirme alanında istenen tam etkinin oluşabilmesi adına  aşağıdaki gibi tercih haklarının çalışanlara sunulmasını tavsiye ediyoruz:

• Sağlık Sigortaları için, ilgili paketlerin bireye olduğu kadar ailesine ve yakın çevresine uygun fiyatlarla ulaştırılması (Kurumsal alımlarda önemli indirimlerle ilgili planlar alınabilmektedir)
• Şirket tarafından çalışana ödenen nakit ödemeler yerine Bireysel Emeklilik Planlarına tasarruf edebilme imkanını sağlayarak muafiyetlerden azami ölçüde faydalanmaya devam edilebilmesi (BES sistemi son zamanların en iyi getirisi olan yatırım araçlarından birisidir. Ufak birikimlerle orta ve uzun vadede önemli tasarruf tutarına ulaşım mümkün olabilmektedir)
• Yemek Çeki veya Yardımı alınması opsiyonlarında kararın çalışanlara bırakılması, alınacak Yemek tutarının ne kadarın yemek ne kadarının bir başka yan fayda için kullanılabileceğinde tercih imkânı
• Çalışana verilebilecek ilave eğitim, gelişim imkanlarının Esnek Ödül programı üzerinden yürütülebilmesi imkânı, 
• Çalışanların çocuklarının eğitimi için destek verilmesi ve bunun bir yazılım üzerinden seçimle yapılabilmesi imkânı, faturaların istenen okula şirket tarafından gönderilmesi ve sürecin takip edilebilmesi
• Şirket tarafından verilen ve iş kanunun üzerinde olan izin günlerinin başka bir yan fayda ile değiştirilebilmesi imkânı, 
• Şirket tarafından verilen şirket aracının yüksek fiyatına istinaden istenen araç modeline düşme veya çıkma imkanının çalışana sunulabilmesi, 
• Yemekhane olan yerlerde yemekhaneden istifade etmek istemeyenlere başka yan faydalardan opsiyonlar sunulabilmesi
• Ulaşım Yardımının yetersizliğine istinaden ilgili seçeneklerin programda çalışanlara sunularak daha fazla alım yapılabilmesi imkânı
• Şirket Servisi olan uygulamalarda servise binemeyenlere verilebilecek ödemelerin yerine İstanbulKart gibi uygulamaların sunulması, bu imkanın olmadığı yerlerde çalışanın tercihiyle ilgili tutarın başka bir yan faydada kullanılabilmesi
• Sinema, tiyatro, konser biletlerinde indirimli alım imkanlarının sağlanması
• Yabancı dil gelişimi için imkanların sağlanması, abonelik ücretlerinin Esnek Ödül Programları ile karşılanarak çalışanın tercihine bırakılması

Yazımızı yine Aziz Atatürk’ün çalışmak ile ilgili sözlerinden bazılarıyla bitirmek isterim:

“Servet ve onun doğal sonucu olan rahat yaşamak ve mutluluk, yalnız ve ancak çalışanlarındır.”

“Yaşamak demek çalışmak demektir.”

“Bu millet ve memleket ilme ve irfana çok muhtaç; eğitim ve öğretim görmek için, ilim ve fen almak için Avrupa’ya, Amerika’ya ve her tarafa çocuklarımızı göndermeye mecburuz. İlim ve fen ve ihtisas nerede varsa, sanat nerede varsa gidip öğrenmeye mecburuz. Çok çalışmaya mecburuz. Çalışmak demek ise boşuna yorulmak terlemek değildir. Zamanın gereklerine göre bilim ve teknik ve her türlü medeni buluşlardan azami derecede yararlanmak zorunludur.”

Mustafa Kemal Atatürk